Na meer dan 30 jaar duurzame ontwikkeling worstelt de wereld nog steeds met vele sociale en ecologische uitdagingen. Ondanks de inspanningen van overheden, bedrijven en het maatschappelijk middenveld in de afgelopen decennia, moeten we ons afvragen waarom zoveel van deze uitdagingen in plaats van kleiner almaar groter worden. De voorbeelden zijn talrijk gaande van klimaatverandering en verlies van biodiversiteit tot een steeds grotere ongelijkheid van inkomen en gedwongen migratie.

Met de formulering van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen door de Verenigde Naties werden de na te streven einddoelen om hierin verandering te brengen duidelijk op de kaart gezet. Het blijft echter nog wel de vraag hoe we deze duurzame transformatie zullen kunnen waarmaken. Om aan deze nood een academisch onderbouwd antwoord te bieden, richtte Antwerp Management School met de steun van BASF, het Havenbedrijf Antwerpen en Randstad de allereerste leerstoel voor duurzame transformatie ter wereld op. De leerstoel gaat donderdag 1 februari officieel van start met de inaugurale rede van leerstoelhouder Prof. Dr. Wayne Visser.

Prof. Wayne Visser: “Ik geloof dat de reden voor dit globale falen ligt in het niet toepassen van systeemdenken. We moeten meer handelen volgens de onderlinge verbondenheid van onze economische, technologische, menselijke, sociale en ecologische systemen”. Dit bleek ook het uitgangspunt van het World Economic Forum in Davos afgelopen week waar met het jaarthema ‘Een gedeelde toekomst creëren in een versnipperde wereld’ dit centraalop de agenda stond.

Van een verdeelde naar een gedeelde wereld

Tijdens zijn rede zal Prof. Wayne belangrijke inzichten uit het systeemdenken aanreiken die ons kunnen helpen om deze nieuwe industriële revolutie te realiseren. “Een belangrijke sleutel hierin is de creatie van ‘geïntegreerde waarde’ door het vinden van de synergieën op verschillende innovatievlakken, zoals slimme innovatie voor duurzaamheid, die nodig zijn om deze ‘verdeelde’ wereld tegen te gaan”, aldus Prof. Wayne Visser. Om in onze opzet voor de realisatie van een betere, ‘gedeelde’ wereld te slagen, dienen we zeker ook aandacht te hebben voor doelgerichte leiders die steeds een positieve toekomst voor ogen houden en die de innovatiekansen die er zijn ten volle benutten. De leerstoel zal daarom het startpunt zijn voor de oprichting van vijf multisectorale werkgroepen, de zogenaamde ‘Leadership Groups’, die elk binnen een bepaald domein – met name de veerkrachtige economie, de circulaire economie, de deeleconomie, digitale economie en de zorgeconomie – concrete acties tot innovatie en verandering zullen uittekenen. De vooruitstrevende bedrijfsleiders in deze groepen zullen zo mee aan het roer van deze duurzame transformatie komen te staan.

Omdat duurzaamheid ook net gaat over het verbinden van de evoluerende behoeften van de huidige én toekomstige generaties zet de leerstoel daarnaast ook ‘The Network Sustainable Mindsets’ op. Hierin kunnen studenten in interactie gaan met bedrijven en organisaties om samen vorm te geven aan een betere wereld.

Beide initiatieven – de leiderschapsgroepen en het netwerk – worden ondersteund door de leerstoelpartners BASF, Havenbedrijf Antwerpen en Randstad:

Eddy Annys, Managing Director Randstad België: “Vanaf dag één was waarden-georiënteerd handelen met een focus op een eerlijke en inclusieve samenleving ongelooflijk belangrijk voor ons.”

Jacques Vandermeiren, CEO Havenbedrijf Antwerpen: “We zijn ervan overtuigd dat dit transitieproces de elementen bevat die ons zullen helpen een antwoord te vinden op zowel de wereldwijde als lokale uitdagingen waar we vandaag voor staan.”

Wouter De Geest, CEO BASF: “We creëren chemie om duurzame oplossingen te stimuleren die de levenskwaliteit voor iedereen verbeteren, door efficiënte inzet van beschikbare middelen en door in interactie met de samenleving te gaan.”