Onze Dean’s Club is een select gezelschap van CEO’s en Managing Directors uit het vertrouwde netwerk van partners van Antwerp Management School (AMS). Sinds de oprichting in mei 2021 ontmoeten we elkaar twee keer per jaar om open gesprekken te voeren over de meest urgente uitdagingen voor bedrijven en de samenleving. Door leiders uit de bedrijfswereld, de academische wereld en de overheid bijeen te brengen, streven we ernaar impactvolle oplossingen te identificeren en positief leiderschap te tonen in een almaar veranderend landschap.
En dat is gelukt: het werd een levendige discussie met waardevolle bijdragen uit alle hoeken. De betrokkenheid, zorg en enthousiasme van alle aanwezigen leidden tot de twee belangrijkste conclusies hieronder.
Een bijzonder woord van dank gaat uit naar drie personen die dit alles mogelijk maakten. Ten eerste prof. dr. Robert Burgelman (Stanford Graduate School of Business) en Fiel Vanthemse (Adjunct Permanent Vertegenwoordiger van België bij de NAVO). Beide heren waren uitstekend voorbereid en gaven de discussie een stevig fundament. Ten tweede prof. Dr. Steffi Weil, die het gesprek faciliteerde, ruimte gaf om de belangrijkste kwesties uit te lichten en het tempo van de sessie te bepalen.
Lees hieronder de belangrijkste
conclusies.
In moeilijke tijden is blijven innoveren cruciaal
Crises dwingen organisaties en samenlevingen tot lastige keuzes. Tijdens moeilijke perioden op innovatie bezuinigen is echter een vergissing – dat bewijzen zowel de geschiedenis als recente gebeurtenissen. De covid-19-pandemie dwong bedrijven bijvoorbeeld razendsnel te digitaliseren, toeleveringsketens te herzien en veerkracht op te bouwen. Een crisis bevriest vooruitgang niet, ze versnelt die – maar alleen voor wie in beweging blijft.
Die boodschap klonk luid en duidelijk op de recente Dean’s Club-bijeenkomst. Zowel keynote-sprekers als deelnemers waren het erover eens: in een wereld vol geopolitieke instabiliteit en verschuivende allianties is stilstand geen optie. Of het nu gaat om cyberbeveiliging, energie, gezondheidszorg of defensie: organisaties die in onzekere tijden blijven innoveren, komen er sterker uit. Prof. Robert Burgelman noemde dit “Moore’s Second Law”: in zware tijden moet innovatie doorgaan, anders staan we na de crisis nog verder achter.
Belgische kmo’s weten als geen ander wat aanpassen betekent; zij concurreren al jaren met veel grotere globale spelers. Nu is het moment om die lessen om te zetten in actie: processen stroomlijnen, slimme technologie zoals AI inzetten en focussen op wat echt waarde creëert. Voor Europese bedrijven betekent innovatie investeren in zowel hard power - zoals defensie en cyberbeveiliging - als soft power - zoals intelligentie en wendbaarheid - zodat organisaties en landen veerkrachtig en concurrerend blijven, zelfs in onzekere tijden. Het betekent ook samenwerken, binnen en over grenzen heen, om kennis en middelen te delen en falen te zien als leerkans in plaats van tegenslag.
Innovatie is bovenal een mindset die maatschappelijke veerkracht opbouwt via sterke systemen, gedeelde waarden en bereidheid tot samenwerking. Er is een bredere maatschappelijke mentaliteitsverandering nodig, zodat innovatie ieders verantwoordelijkheid wordt en niet alleen die van enkelen.
Kortom: leiders die tijdens tegenspoed blijven innoveren, beschermen niet alleen hun organisatie, maar dragen bij aan een sterkere, toekomstbestendige samenleving. De conclusie van de groep luidt: de toekomst is voor wie blijft bewegen, zelfs als het pad onduidelijk is.
De fundamentele uitdaging op Europees niveau is hoe we een geopolitieke strategie gaan ontwikkelen
Europa staat op een kruispunt. De wereld is geëvolueerd van een stabiele, bipolaire orde naar een complexe, multipolaire realiteit. Oude zekerheden – zoals betrouwbare VS-steun – zijn niet langer vanzelfsprekend. De oorlog in Oekraïne, opkomend populisme en de assertiviteit van grootmachten zoals China hebben Europa’s kwetsbaarheid blootgelegd: het ontbreken van een samenhangende geopolitieke strategie.
Deze uitdaging gaat verder dan militaire uitgaven of economisch beleid. Het draait om het definiëren van Europese belangen, het smeden van eenheid en het vinden van leiderschap dat beslissend kan handelen op het wereldtoneel. Professor Burgelman benadrukte dat Europa te lang heeft vertrouwd op “strategisch slaapwandelen” – bewegen zonder duidelijk plan, terwijl het op anderen rekent voor veiligheid. Wil Europa zijn autonomie behouden, dan moet het actie ondernemen: een duidelijke geopolitieke strategie en een echte inzet voor veiligheid, diplomatie en innovatie.
Zo’n strategie ontwikkelen vraagt om antwoorden op moeilijke vragen: Wie spreekt voor Europa? Wordt dat Frankrijk? Duitsland? Of het Verenigd Koninkrijk? Hoe verzoenen we nationale belangen met collectieve actie? En kunnen we snel genoeg reageren in een crisis, of vertraagt onze toewijding aan democratie ons? Om vooruit te komen heeft Europa meer nodig dan een intern debat. Alleen met strategisch leiderschap, dat in staat is diverse belangen te verenigen en besluitvaardig op te treden, kan het continent voorkomen dat het buitenspel wordt gezet.
Europa’s kracht lag altijd in zijn waarden en vermogen tot samenwerking, maar waarden alleen zijn niet genoeg. De groep was het eens dat, op het Europese niveau, investeren in zowel hard power als soft power nodig is om een coherente geopolitieke strategie op te bouwen. Tegelijk moet Europa nieuwe strategische partnerschappen aangaan en zijn afhankelijkheid van traditionele steunbronnen verminderen – zoals de Verenigde Staten voor veiligheid en Rusland voor energie. Door nieuwe allianties te sluiten en minder afhankelijk te worden van deze gevestigde relaties kan Europa zijn positie versterken.
De weg vooruit is niet eenvoudig, maar de deelnemers aan de Dean’s Club waren eensgezind: de toekomst van Europa hangt af van zijn vermogen om eigen belangen te definiëren, eensgezind te handelen en een echte geopolitieke visie te ontwikkelen. Dit is de fundamentele uitdaging van onze tijd.
