Steeds meer Belgen kiezen er bewust voor om meerdere jobs te combineren. Denk aan een vaste kantoorjob in combinatie met een flexijob in de horeca, of enkele dagen loondienst afgewisseld met freelancewerk. In 2024 had zo’n 5,5% van de werkende bevolking, of 279.000 Belgen, een tweede job. Vooral bij 25- tot 49-jarigen wint het fenomeen aan populariteit: 6% van hen haalt extra inkomsten uit een bijkomende job. Ook het zogenaamde “polywerken” zit duidelijk in de lift. Maar wat zijn de voordelen? Welke valkuilen loeren om de hoek? En hoe begin je eraan?
Polywerken betekent dat je bewust verschillende jobs of inkomstenbronnen combineert, meestal op een structurele manier. In tegenstelling tot een klassieke bijbaan draait het niet alleen om extra inkomen. Polywerkers kiezen er bewust voor om meerdere professionele rollen te combineren. Denk aan een vaste job naast freelanceopdrachten, een eigen zaak of een creatief project.
Waarom kiezen mensen voor polywerken?
Er zijn verschillende redenen waarom mensen beginnen met polywerken. Allereerst speelt geld natuurlijk een rol, zeker nu het leven steeds duurder wordt. In 2022 bleek uit eigen onderzoek dat financiële zekerheid voor veel Belgische en Nederlandse werknemers nog altijd dé maatstaf blijft voor loopbaansucces. Maar het gaat niet alleen om extra inkomen. Steeds meer mensen willen hun werk zinvol invullen en tegelijk groeien als persoon. Polywerken geeft ruimte om te focussen op passies of betekenisvol werk – ook wel subjectief loopbaansucces genoemd – zoals sociaal engagement, creativiteit of ondernemerschap.
Daarnaast zoeken werknemers meer grip op hun loopbaan. Onderzoek van Antwerp Management School uit 2020 toont dat meer dan de helft (55%) van de respondenten tijdens corona bewuster is gaan nadenken over zijn loopbaan. Twee op de drie voelt zich ook bekwaam genoeg om die zelf aan te sturen. Polywerken sluit mooi aan bij die zoektocht naar meer autonomie en flexibiliteit, zonder de houvast van stabiliteit helemaal los te laten.
Creatief groeien, maar niet zonder risico
Meerdere jobs combineren, brengt verschillende voordelen mee. Je komt in contact met nieuwe rollen, organisaties en netwerken, wat je inzetbaarheid op de arbeidsmarkt vergroot. Dat telt mee in een samenleving en arbeidsmarkt die snel veranderen. Tegelijk prikkel je je creativiteit en vergroot je je innovatiekracht, omdat je ideeën oppikt uit verschillende werelden.
Toch loeren er ook risico’s. Wie te veel hooi op zijn vork neemt, botst snel op vermoeidheid of zelfs een burn-out. Ook het idee van vrijheid en autonomie blijkt soms een illusie. Vooral gig- en freelancewerkers stoten vaak op vage afspraken of een gebrek aan sociale bescherming. Daarnaast vervaagt de grens tussen werk en privé snel. Als je overdag in loondienst werkt en ’s avonds nog je eigen zaak runt, blijft er weinig tijd over om te ontspannen. Polywerken dwingt je ook steeds meer om jezelf als merk of ondernemer te zien. Daardoor verlies je makkelijk het contact met collega’s, teams of sociale vangnetten.
Hoe pak je polywerken het beste aan?
Als je toch de sprong wil wagen, denk je best eerst goed na over je loopbaandoelen. Wat wil je écht bereiken en waar krijg je energie van? Kijk ook eerlijk naar je veerkracht en beschikbare tijd. Heb je genoeg ruimte voor meerdere jobs? En bovenal: kun je je eigen grenzen duidelijk aangeven? Zorg daarnaast voor een sterk sociaal vangnet. Denk aan collega’s, mentoren, freelancenetwerken, maar ook familie en vrienden. Creëer tot slot een vaste structuur in je weekplanning: plan voldoende rustmomenten in, bewaak je autonomie en blijf bewust van wie je bent op de arbeidsmarkt.
Blijvertje, of tijdelijke hype?
Of polywerken here to stay is? Harde Belgische cijfers ontbreken voorlopig, maar er zijn wel duidelijke signalen dat deze werktrend blijft groeien. Zo combineren steeds meer studenten hun studies met een job, en wint flexwerk aan populariteit. In het derde kwartaal van 2024 telde België 181.727 flexijobs. Bovendien past polywerken perfect in bredere loopbaantrends in West-Europa, waar het traditionele, lineaire carrièrepad steeds vaker plaatsmaakt voor een dynamisch en hybride model. De opmars van polywerken lijkt dus geen tijdelijke hype, maar een logisch gevolg van hoe werk evolueert.
